सेवा पुस्तक मराठी माहिती | Service Book In Marathi Information

प्रस्तावना

Service Book In Marathi Information मित्रांनो, आज आपण ' सेवा पुस्तक मराठी माहिती ' (Service Book In Marathi Information )महाराष्ट्र नागरी सेवा(सेवेच्या शर्ती नियम- 1981मधील नियम 36परिशिष्ट-4 नुसार सेवा पुस्तकाचा नमुना निर्धारित करण्यात आला असून मुंबई वित्तीय नियम, 1959 नियम -52 परिशिष्ट- 17 अन्वये सेवा पुस्तक चा अ दर्जा वर्गात समावेश करण्यात आला आहेत.या महत्त्वाच्या विषयावर लेख लिहिणार आहे. मित्रांनो आपणास हा लेख आवडल्यास आपल्या वाचक प्रेमी मित्रांना आवश्यक शेअर करा.

सेवा पुस्तक मराठी माहिती हा विषय अतिशय महत्त्वाचा असल्यामुळे लेख लिहिण्यासाठी हाती घेतला आहे. या लेखात सविस्तर माहिती स्पष्टपणे नमूद करणार आहे. कर्मचाऱ्याला सरकारी किंवा खाजगी क्षेत्रात कार्यकर्त्यांना सेवा पुस्तक हे अतिशय महत्त्वाचा त्याच्या नोकरीच्या सेवा काळातील अविभाज्य अंग आहे| Service Book In Marathi Information.

सेवा पुस्तक म्हणजे कर्मचाऱ्यांचा स्पष्टपणे चेहरा दिसणारा एक प्रकारचा आरसाच आहे. सेवा पुस्तकाला आरशाची उपमा देण्याचे मुख्य कारण म्हणजे त्याच्या सेवेतील नोकरीस लागलेल्या पहिल्या दिवसापासून ते सेवानिवृत्त होण्याच्या शेवटच्या दिवसांच्या सेवेतील कालखंडातील संपूर्ण जमा खर्चाचा एक जतन करून ठेवण्यात येणारा मुख्य अभिलेख आहे.|Service Book In Marathi Information

Service Book In Marathi Information

~~Service Book In Marathi Information(toc)~~

सेवा पुस्तक

सेवा पुस्तिकेमध्ये कर्मचाऱ्यांच्या संपूर्ण कारकीर्तीचा स्पष्टपणे इतिहास नोंदवलेला असतो. म्हणून कर्मचाऱ्यांनी आपले सेवा पुस्तक आपल्या विभागप्रमुखामार्फत योग्य प्रकारच्या नोंदी काळजीपूर्वक घेतल्या किंवा नाही. हे पाहणे अत्यंत महत्त्वाचे असते.

सेवा पुस्तकनोंदी

सेवा पुस्तक नोंदी कशा प्रकारच्या घेतल्या आहेत? त्यावर त्यांची संपूर्ण सेवानिवृत्तीच्या शेवटच्या दिवसापर्यंत सर्व नोंदी अतिशय काळजीपूर्वक कोणत्याही प्रकारची चूक न करता अचूक नोंदवल्या गेल्या पाहिजे. सेवा पुस्तिका वरील पहिल्या पानापासून तर शेवटच्या पानापर्यंत नोंदी नोंदवताना जर काही त्रुटी आढळून आल्या तर कर्मचाऱ्याला सेवानिवृत्तीच्या नंतर त्याचा परिणाम त्याच्या पेन्शनवर झाल्याशिवाय राहत नाही. पेन्शन त्याला मिळू शकत नाही. तेव्हा सुरू झाल्यापासून तर शेवटच्या कालखंडापर्यंत मूळ सेवा पुस्तक आणि मूळ सेवा पुस्तकाची दुय्यम प्रत जतन करून ठेवणे आवश्यक आहे. अगदी थोडक्यात सांगायचे म्हणजे कर्मचाऱ्यांची सेवा म्हणजे सेवा पुस्तक होय.

Service Book In Marathi Informationसेवा पुस्तक म्हणजे एक प्रकारचा स्पष्ट आरसाच आहे. या आरशात कर्मचाऱ्यांच्या सेवा खंड काळातील संपूर्ण स्पष्ट प्रतिमा दिसून येते म्हणून मित्रांनो आज आपण" सेवा पुस्तक "या विषयावर स्पष्टपणे या लेखातून माहिती नमूद करणार आहोत. " Service Book In Marathi Information "

सेवा पुस्तकाबाबत माहिती

प्रत्येक शासकीय आणि निमशासकीय कर्मचाऱ्यांना एका विशिष्ट ठराविक नमुन्यामध्ये सेवा पुस्तक असणे गरजेचे आहे. महाराष्ट्र नागरी सेवा त्यामधील सेवेच्या सर्वसाधारण शर्ती नियम 19 81 नुसार ठराविक स्वरूपात सेवा पुस्तक विहित नमुन्यात ठरवून दिल्याप्रमाणे असणे आवश्यक आहे. महाराष्ट्र नागरी सेवा नियम 1981 मधील नियम 36 नुसार परिशिष्ट चार मध्ये दिलेल्या विशिष्ट स्वरूपात निर्धारित केलेले सेवा पुस्तक मान्य करण्यात येते. तसेच मुंबई कायदा वित्तीय नियम, 1959 मधील नियम 52 परिशिष्ट 17 मध्ये सेवा पुस्तक महत्त्वाचे एक अभिलेख मानून जतन करून ठेवणे आवश्यक आहे.

सेवा पुस्तके अभिलेख

अभिलेखातील अनेक प्रकारापैकी सेवा पुस्तके अभिलेख अ अभिलेख दर्जात समाविष्ट करण्यात आले आहे म्हणून सेवा पुस्तक सुरक्षित ठेवण्यासाठी सर्व कार्यालयांनी दक्षता घेणे अत्यंत आवश्यक आहे. सेवा पुस्तक हे अभिलेख कायमस्वरूपी जतन करून ठेवावे. मूळ सेवा पुस्तक आणि त्याची दुय्यम प्रत या दोन्ही प्रती कार्यालयाने आपल्या आस्थापनेवर कार्यरत असणाऱ्या कर्मचाऱ्यांसाठी जतन करून ठेवावे. मूळ सेवा पुस्तक कार्यालय प्रमुखांकडे ठेवून त्या स सेवा पुस्तिकेची दुय्यम प्रती दरवर्षी अद्यावत करून संबंधित कर्मचाऱ्यांना 31 जुलै पर्यंत देणे. शासकीय नियमानुसार बंधनकारक आहे. सेवा पुस्तक या महत्त्वाच्या अभिलेखातील संपूर्ण नोंदी घेतल्या आहे किंवा नाही याची संपूर्ण तपासणी करून काही आक्षेप असेल तर संबंधित आक्षेप पूर्ण करणे. जर आक्षेप पूर्ण केले नसतील तर सेवानिवृत्तीच्या वेळी कर्मचाऱ्यांना मिळणारे लाभ मिळण्यास प्रचंड अडचणी निर्माण होतात. " Service Book In Marathi Information "

सेवा पुस्तका नियम Service Book In Marathi Information

१) सेवा पुस्तक हे ठराविक नमुन्यातच असावे.

२) कर्मचाऱ्यांचे सेवा पुस्तक दोन प्रतीत असावे.

३) पहिली मूळ प्रत सेवा पुस्तिकेची कार्यालयातील विभाग प्रमुखाकडे असावी.

४) सेवा पुस्तिकेची दुय्यम कर्मचाऱ्यांकडे देण्यात यावी.

५) दुय्यम प्रत कर्मचाऱ्यास मिळाल्याची स्वाक्षरी घ्यावी म्हणजेच पोच पावती घ्यावी व कार्यालयात जतन करून ठेवावी.

६) मूळ सेवा पुस्तक आणि दुय्यम सेवा पुस्तक नोंदी दरवर्षी अद्यावत ठेवाव्यात.

७) अधिकारी किंवा कर्मचाऱ्यांची बदली झाल्यास किंवा समायोजन झाल्यास मूळ सेवा पुस्तक अद्यावत करून ते कर्मचाऱ्यांच्या ताब्यात न देता संबंधित सेवा पुस्तक एका विभागाकडून दुसऱ्या कार्यालयाकडे विभागप्रमुखांनी हस्त पोच द्यावी.

८) दुय्यम प्रत अद्यावत करून कर्मचाऱ्याला द्यावी.

९) सेवा पुस्तिकेच्या सर्व नोंदी नियमानुसार अचूक घ्याव्यात.

१०) सेवा पुस्तकावर खोडा तोड करू नये.

१२) सेवा पुस्तकावर सर्व नोंदीवर विभाग प्रमुखाच्या स्वाक्षरी आवश्यक आहे.

१३) पुस्तकावर कुठेही व्हाइटनर लावू नये म्हणजेच पांढरीशाही लावू नये.

१४) सेवा पुस्तक संपूर्ण सेवा कालावधीसाठी आवश्यक असेल तेवढे दोन-तीन सेवा पुस्तक एकत्र करून बाइंडिंग करून एक मोठे सेवा पुस्तक तयार करून विभाग प्रमुखांना कडे द्यावेत.

१५) सेवा पुस्तक हे प्रमाणित केलेले असावे. संजय सेवा पुस्तके मध्ये अनुक्रमे किती पेज क्रमशः आहेत याची नोंद सेवा पुस्तिकेच्या सुरुवातीलाच केलेली असावी.Service Book In Marathi Information

सेवा पुस्तक मुख्य भाग

कर्मचारी किंवा अधिकाऱ्यांच्या सेवा पुस्तके चे सेवा पुस्तिकेमध्ये पाच विभाग करण्यात आले आहे. ते पाच विभाग पुढील प्रमाणे आहेत.Service Book In Marathi Information

१) सेवा पुस्तिकेचे पहिले पान. विभाग

२) कर्मचाऱ्यांच्या नियुक्तीची संपूर्ण तपशील विभाग

३) कर्मचाऱ्यांच्या सर्व प्रकारच्या रजेचे हिशोब विभाग

४) कर्मचाऱ्यांच्या अहर्ता कार्याची तपशील विभाग

५). कर्मचाऱ्यांच्या सेवेची संपूर्ण पडताळणी विभाग

वरील पाच विभागाची संपूर्ण माहिती कर्मचारी किंवा अधिकारी सर्व तपशील त्याच्या सेवा पुस्तिकेत विभाग प्रमुखाने नोंदवणे आवश्यक आहे. यामध्ये कोणत्या प्रकारच्या नोंदी येतात याची सविस्तर माहिती सुद्धा आपण या लेखात स्पष्टपणे नमूद करणार आहोत. " Service Book In Marathi information "

सेवा पुस्तक नोंदी

कर्मचाऱ्यांचे किंवा अधिकाऱ्यांचे सेवा पुस्तक अद्यावत करताना विशेष करून खालील बाबी मध्ये योग्य नोंदी केल्या किंवा नाही हे तपासून पाहावे जर नोंदी केल्या नसतील तर आवश्यक जरूर त्या नोंदी करा. म्हणजे कर्मचाऱ्याला सेवानिवृत्तीच्या वेळेस कोणत्याही प्रकारची त्रुटी किंवा अडचण येणार नाही याकडे विभाग प्रमुखाने विशेष लक्ष देणे अत्यंत गरजेचे आणि महत्त्वाचे कारण शिवाय निवृत्तीच्या वेळेस कोणत्याही प्रकारची त्रुटी किंवा चुकीची माहिती नसावी.

सेवा पुस्तकप्रथम पान नोंदी

१) कर्मचाऱ्याचे नांव संपूर्ण स्पष्ट शब्दात शैक्षणिक कागदपत्रावून लिहिणे.

२) कर्मचाऱ्यांची जात व प्रवर्ग लिहिणे. यासाठी जात व जातीचे वैद्यता प्रमाणपत्र विशेष करून मागासवर्गीयासाठी आवश्यक आहे. जात व धर्माची नोंद होणे आवश्यक आहे.

३) कर्मचाऱ्यांचे राहण्याचे मूळ ठिकाण लिहिणे.

सध्याचा पत्ता व घोषित केलेले स्वग्राम व त्या संदर्भातील संपूर्ण पत्ता बाबत अचूक नोंद घ्या.

४) वडिलांचे किंवा पतीचे नाव व राहण्याचे ठिकाण नोंद करा.

५) ख्रिस्ती सना प्रमाणे जन्मतारीख नोंद अक्षरी व अंकात स्पष्ट शब्दात लिहून जन्मतारीख योग्य आहे की अयोग्य आहे याची पडताळणी इयत्ता दहावीच्या बोर्ड प्रमाणपत्रावरून विभाग प्रमुखाने करणे गरजेचे आहेत.

६) कर्मचाऱ्यांची उंची लिहा ही उंची फुटामध्ये दर्शविण्यात यावी.

७) कर्मचाऱ्यांच्या अंगावरील ओळखण्यासाठी एखादी खूण लिहा. उदाहरणार्थ मानेवर तीळ आहे.

८) कर्मचाऱ्यांची शैक्षणिक पात्रता व व्यावसायिक पात्रता तसेच सेवेत काढत असताना वाढवलेली शैक्षणिक पात्रता यांची नोंद करावी व सर्व शैक्षणिक कागदपत्रे यांची झेरॉक्स प्रत कार्यालय ठेवावी आणि सेवा पुस्तिकेच्या शेवटच्या पानावर जोडून जरी ठेवली तरी चालेल.

९) कर्मचाऱ्यांच्या सहीचा नमुना सेवा पुस्तिकेवर घेण्यात यावा व सहित कोणत्याही प्रकारचा नेहमी नेहमी बदल करू नये.

१०) विभाग प्रमुखाची सही व सही खाली पद व कार्यालयाचा संपूर्ण शिका असणे आवश्यक आहे.

११) कर्मचाऱ्यांची जात व प्रवर्ग नोंदवा यासाठी जातीचे प्रमाणपत्र व जात वैधता प्रमाणपत्र पडताळणी केलेले असणे आवश्यक आहे .विशेष करून मागासवर्गीयांसाठी अत्यंत महत्त्वाची ही बाब आहे.

१२) वैद्यकीय दाखल्याची नोंद करून फिजिकल फिटनेस डॉक्टरचे प्रमाणपत्र सामान्य सरकारी रुग्णालयातील घेऊन त्याची नोंद करावी

१३) भविष्य निर्वाह निधी खाते क्रमांक ची नोंद लिहा.

१४) मूळ सेवा पुस्तिकेची दुय्यम प्रत संबंधित कर्मचाऱ्यांना अद्यावत करून देण्यात आली आहेत याबाबत सेवा पुस्तिकेवर कर्मचाऱ्यांची सही घेऊन पोचपावती सेवा पुस्तके नोंद करण्यात यावी.

१५) कर्मचाऱ्यांच्या डाव्या हातांच्या ठशांची आकृती प्रामाणिक करावी लागते. Service Book In Marathi Information

सेवा पुस्तिक स्तंभ

Service Book In Marathi Information सेवा पुस्तिक स्तंभ वरील सर्व नोंदी अनुक्रमे ( ०१ )ते (१५) पर्यंत विभाग प्रमुखाने तपासून मुळाभिलेखावून तपासले असता संपूर्ण नोंदी ह्या तंतोतंत बरोबर आहे असे प्रमाणपत्र सेवा पुस्तिकेवर पहिल्याच पानावर लिहून ठेवावे.शासनाने निर्धारित केलेल्या सर्व प्रकारच्या सेवा पुस्तिकेमध्ये स्तंभ किंवा कॉलम एक ते पंधरा दिलेले असतात आणि या कॉलम मध्ये किंवा स्तंभामध्ये दरवर्षी विभागप्रमुखांनी खाली दर्शविलेल्या प्रमाणे सविस्तर नोंदी अद्यावत करून ठेवणे त्याचबरोबर या नोंदीची दुय्यम सेवा पुस्तिकेत सुद्धा नोंद घेणे आवश्यक आहे. नोंदी कशाप्रकारे घ्याव्या त याची संपूर्ण माहिती खालील प्रमाणे लेखात स्पष्टपणे नमूद केली आहेत. ही माहिती दरवर्षी एका वर्षाची एक एन्ट्री घेऊन त्याखाली रेषा मारून नवीन वर्षाच्या नोंदी खाली दर्शविल्याप्रमाणेच घ्याव्यात.Service Book In Marathi Information

सेवासेवा पुस्तक नोंदी

Service Book In Marathi Information

१) सेवा पुस्तिकेच्या पहिल्या स्तंभामध्ये नेमणुकीचे नाव लिहा.

२) सेवा पुस्तिकेच्या दुसऱ्या स्तंभामध्ये कायम किंवा अस्थायी पदाची माहिती लिहून पूर्ण वेळ आहे की अस्थायी आहेत किंवा कायम स्वरूपाचा आहे याबाबतची माहिती लिहा.

३) सेवा पुस्तिकेच्या तिसऱ्या स्तंभामध्ये किंवा कॉलम मध्ये जर बदली असेल तर एक कायमची जी नेमणूक असेल ती लिहावी आणि तो ज्या जागी बदलीचे काम करीत असेल त्या मूळच्या रिकाम्या जागेचा प्रकार लिहावा. जर कर्मचाऱ्यांची बदली झाली असेल तर त्या संदर्भातील माहिती लिहावी.

४) सेवा पुस्तिकेच्या स्तंभ क्रमांक चार मध्ये म्हणजेच कॉलम नंबर चार मध्ये कर्मचाऱ्याचा कायमचा मूळ पगार नोंदी दरवर्षी घ्याव्यात आणि मूळ पगाराची नोंद करणे आवश्यक आहे.

५) सेवा पुस्तिकेच्या स्तंभ क्रमांक पाच मध्ये म्हणजे कॉलम क्रमांक पाच मध्ये ऑफिस कडून कामाव्यतिरिक्त इतर जास्तीचा भत्ता मिळत असेल तर त्या भत्यासंदर्भात भत्त्याची नोंद करावी. असेल तर निरंक लिहिणे. नसेल तर माहिती निरंक लिहिणे.

६) सेवा पुस्तिकेच्या स्तंभ क्रमांक सहा मध्ये पगारात गणण्यासारखा दुसरा इतर कोणताही भत्ता किंवा मुशाहिरा देण्यात येत असेल तर त्याबाबतची माहितीची नोंद घेणे. नसेल तर निरंक लिहिणे.

७) सेवा पुस्तिकेच्या स्तंभ क्रमांक सात मध्ये म्हणजे कॉलम मध्ये दरवर्षी नेमणुकीची तारीख ची नोंद घेणे. नेमणूक दिनांक नोंद घेण्यात यावी.

८) सेवा पुस्तिकेच्या स्तंभ क्रमांक आठ मध्ये दरवर्षी कर्मचाऱ्यांची स्वाक्षरी घेण्यात यावी.

९) सेवा पुस्तिकेच्या स्तंभ क्रमांक नऊ मध्ये विभाग प्रमुखांची स्वाक्षरी व शिक्का याची नोंद घेऊन कॉलम क्रमांक एक ते आठ पर्यंत दर्शवलेली माहिती सत्य आहे याबाबतची पडताळणी साठी कॉलम नंबर नऊ आहेत म्हणून विभाग प्रमुखांची सही घेणे आवश्यक आहे.

१०) सेवा पुस्तिकेच्या स्तंभ क्रमांक दहा मध्ये दरवर्षी नेमणुकीची मुदत संपल्याची तारीख बाबत नोंद घेण्यात यावी. ही दिनांक 30 जून ची असते.

११) सेवा पुस्तिकेच्या स्तंभ क्रमांक 11 मध्ये दरवर्षी वार्षिक वेतन वाढ देण्यात येते. संदर्भाने वार्षिक वेतन वाढ दिनांक नोंद घेणे आवश्यक आहे. वर्ष संपल्यानंतर ही वार्षिक वेतन वाढ सहसा एक जुलै असते.

१२) सेवा पुस्तिकेच्या स्तंभ क्रमांक 12 मध्ये विभाग प्रमुखाची स्वाक्षरी घेणे.

१३) सेवा पुस्तिकेच्या स्तंभ क्रमांक 13 मध्ये कर्मचाऱ्यांनी घेतलेल्या रजा प्रकार व रजा मुदत याची नोंद दरवर्षीच्या नोंदीमध्ये नोंद करा. कर्मचाऱ्यांनी उपभोगलेल्या रजासंबंधीत माहिती या स्तंभामध्ये स्पष्टपणे नमूद करण्यात यावी.

१४) सेवा पुस्तिकेच्या स्तंभ क्रमांक 14 मध्ये विभाग प्रमुखाची सही घेणे गरजेचे आहेत याचे कारण असे आहे की कॉलम क्रमांक एक ते तेरा पर्यंत नोंदवण्यात आलेली माहिती मूळ अभिलेखावरून तपासली असता बरोबर आहेत यासाठी कॉलम क्रमांक 14 चा वापर केला आहे येथे सही विभाग प्रमुखाने स्वतः करावी.

१५) सेवा पुस्तिकेच्या स्तंभ क्रमांक पंधरा मध्ये सरकारी किंवा न्यू सरकारी कर्मचाऱ्यास शिक्षा झाली किंवा त्यावर ठपका मिळाला किंवा बक्षीस देण्यात आले किंवा त्याची तारीफ करण्यात आली आहेत लिहून ठेवण्यात आलेल्या सर्व प्रकारचे कर्मचाऱ्यांचे चांगले किंवा वाईट असणारे सर्व रिमार्क येथे नोंदवणे आवश्यक आहे आणि त्यानंतर विभाग प्रमुखाने त्या वर्षांमध्ये घेतलेल्या नोंदी बाबत स्वतः नोंद करून स्वतःची स्वाक्षरी विभाग प्रमुखाने करणे. थोडक्यात कर्मचाऱ्यांचा रिमार्क येथे असतो.Service Book In Marathi Informationउपरोक्त दर्शविलेल्या नोंदी ह्या सेवा पुस्तिकेच्या स्तंभ क्रमांक एक ते पंधरा चे कॉलम कसे भरावे याची माहिती देण्यात आली आहे.

सेवा पुस्तक विभाग प्रमुख नोंदी

Service Book In Marathi Information

सेवा पुस्तिकेवर इतर आवश्यक नोंदी बाबत सविस्तर माहिती
सेवा पुस्तिकेवर प्रथम नियुक्तीचा आदेश क्रमांक व दिनांक अचूक नोंदवा.
सेवेत रुजू झाल्याची प्रथम दिनांक नोंदवून रुजू अहवाल विभाग प्रमुखाला द्या.
कर्मचाऱ्यांची ज्या पदावर नियुक्ती झाली आहेत त्या पदाचे नाव देऊन त्या पदासाठी आवश्यक वेतनश्रेणीची नोंद घ्या.
सेवापुस्तिकेमध्ये आपले स्वतःचे स्वग्राम म्हणजे राहण्याचे ठिकाण नोंदवणे आवश्यक आहे.
सेवा पुस्तके मध्ये पदोन्नती व वेतनश्रेणी याबाबत माहिती नोंदवा.
कर्मचाऱ्यांच्या गट विमा बाबत गट विमा सुरू केला असल्यास माहिती नोंदवा.
कर्मचाऱ्यांनी घेतलेल्या रजेच्या संदर्भाने रजेचे प्रकार व रजा नोंद त्या प्रकारची रजा घेतली आहेत व त्याबाबत वेतन कपात केल्यास किंवा न केल्यास सर्व माहिती नोंदणी करा.
मराठी भाषा परीक्षा, हिंदी भाषा परीक्षा आणि संगणक अहर्ता परीक्षा उत्तीर्ण झाल्या असल्यास त्या संदर्भातील सर्व नोंदी नोंदवा. नोंदी बाबत सूट देण्यात आली असल्यास त्याचीही नोंद करा.
चौथा पाचवा सहावा आणि सातवा वेतन आयोगाबाबत वेतन निश्चिती विकल्पासह नोंद करून त्या नोंदी अधीक्षकाकडून पडताळणी करून घ्या.
चौथ्या वेतन आयोगातील दक्षता रोध घेतला असल्यास त्याबाबत नोंद करा.
वरिष्ठ श्रेणी बाबत प्रशिक्षण पूर्ण केल्यास नोंद घ्या
वरिष्ठ वेतन श्रेणी मिळाल्यानंतर वेतन निश्चिती करून घ्या.
निवड श्रेणी प्रशिक्षण पूर्ण केल्यास त्यासंदर्भात नोंद घ्या. निवड श्रेणी प्राप्त झाल्यास किंवा मिळाल्यास निवड वेतन श्रेणी पडताळणी करून त्याबाबत माहिती नोंदवा.
सेवांतर्गत प्रशिक्षण पूर्ण केल्यास त्या संदर्भातील सर्व नोंदी त्या त्या वर्षात नोंद घेणे गरजेचे आहेत आणि नोंदवा.
खालच्या पदावरून वरच्या पदावर पदोन्नती झाल्यास नोंद करून त्याप्रमाणे वेतन निश्चिती करून त्या वेतन निश्चितीची पडताळणी करून घेणे व त्याची नोंद घेणे.
वरच्या पदावरून खालच्या पदावर पद अवंती झाल्यास त्याची पण नोंद घेऊन त्याप्रमाणे वेतन निश्चित करावी व नोंद घ्यावी.
कर्मचाऱ्यांच्या चारित्र्याबाबत सेवा पुस्तिकेत नोंद घ्या.
एखाद्या संस्थेकडून किंवा संस्थेकडून पुरस्कार प्राप्त झालास त्याबाबत सेवा पुस्तके नोंद घ्या.
शासनामार्फत आदर्श शिक्षक पुरस्कार प्राप्त झाल्यास त्या संदर्भाने शासन निर्णयाप्रमाणे वेतन वाढ देऊन वेतन पडताळणी करून घ्यावी व त्याची नोंद घ्यावी.
सेवेत कायम झाल्यास मत्तादायित्व म्हणजेच स्थायीत्य प्रमाणपत्र घेऊन नोंद करा.
शिक्षण सेवक कालावधीतील कर्मचाऱ्यांचा तीन वर्षाचा कालखंड संपल्यानंतर त्याला कायम नेमणूक देऊन वेतन निश्चिती करून किंवा पडताळणी करून नोंद करून घेणे.
टंकलेखन परीक्षेत सूट झाल्यास नोंद करा.
जात पडताळणी बाबत नोंद घ्या.
कर्मचाऱ्यांचे भविष्य निर्वाह निधी खाते क्रमांक ची कायमस्वरूपी नोंद घ्या.
कर्मचारी जर अंशदायी पेन्शन योजनेत असेल तर त्याबाबत नोंद घ्या.
कर्मचारी जर नॅशनल पेन्शन स्कीम मध्ये असेल तर प्राप्त केलेल्या क्रमांकाची नोंद घ्या.
विभागीय परीक्षेत सूट मिळाल्यास त्याबाबतची सुद्धा नोंद घ्या
कर्मचाऱ्यांचा परिविक्षाधीन कालावधी समाप्त झाल्यास त्याला नियुक्त कायम करून आदेशाची प्रत, क्रमांक, आणि दिनांक याची नोंद घ्या
कर्मचाऱ्याकडून छोटे कुटुंब असल्याबाबतचे प्रमाणपत्र भरून घेणे व त्याची नोंद सेवा पुस्तिकेत करणे.
कर्मचाऱ्यांचे पद आरक्षित गटातून झाल्यास जात वैधता प्रमाणपत्र प्राप्त करून त्यासंदर्भातल्या सर्व नोंदी नोंदवाव्यात.
एखाद्या पदाची नोंद णी सामाजिक आरक्षणातून झाली असल्यास त्याची नोंद घ्या.
अपंगासाठी राखीव जागेवर नियुक्ती झाल्यास अपंगत्वाचे शासकीय नमुन्यातील प्रमाणपत्र कर्मचाऱ्याकडून घेऊन नोंद करा.
कर्मचाऱ्यांची नियुक्ती बिंदू नामावलीप्रमाणे झाली असल्यास त्याबाबत वैयक्तिक मान्यता प्रमाणपत्रानुसार योग्य माहिती सेवा पुस्तके जरूर नोंदवा.
शासकीय नियमाप्रमाणे सर्व प्रमाणपत्र साक्षांकित करून नंतरच माहिती नोंदवा.
वार्षिक वेतन वाढ बाबतची माहिती नोंदवा.
कालबद्ध पदोन्नती ची माहिती नोंदवा.
वेतन निश्चितीचे विकल्प देऊन वेतन निश्चिती करून माहिती नोंदवा.
सर्व कर्मचाऱ्यांची वेतन पथकाकडून वेतन निश्चितीची पडताळणी करून घेणे.
वैद्यकीय कारणास्तव रजा घेतल्यास रजेची नोंद करून वैद्यकीय बिलाबाबत संपूर्ण माहिती नोंदवा.
तात्पुरत्या स्वरूपाची किंवा तदर्थ स्वरूपाची माहिती आदर्श क्रमांकासह दिनांक टाकून नोंदवा.
वेतन पथकाची कर्मचाऱ्यांकडे थकबाकी असल्यास ती वसूल करून त्याबाबत माहिती नोंदवा.
प्रवास सवलत रजा घेतली असल्यास त्या संदर्भात संपूर्ण रकमेसह माहिती नोंदवा.
महाराष्ट्र दर्शन रजा घेतल्यास त्याबाबत असणारी संपूर्ण माहिती नोंदवा.
कर्मचाऱ्यावर शिस्तभंगाची कारवाई केल्यास त्याबाबत योग्य कार्यवाही व नोंद सविस्तर नोंदवा.
कर्मचाऱ्याने राजीनामा दिल्यास त्याबाबत संपूर्ण माहिती नोंदवा.
कर्मचाऱ्याला सेवेतून कमी केल्यास कारण दाखवून माहिती नोंदवा.
एखादा कर्मचारी आपल्या स्थापनेवरून दुसऱ्या आस्थापनेवर प्रतिनियुक्तीने नियुक्त झाल्यास त्याबाबतचा आदेश व आदेश क्रमांक आणि कार्यमुक्ती प्रमाणपत्र याबाबत संपूर्ण माहिती नोंदवा.
संपूर्ण सेवेतील सेवेत खंड पडल्यास क्षमा मापित केल्यास त्याबाबत माहिती नोंदवा.
कर्मचाऱ्यांचे निलंबन झाल्यास आणि जर ते प्रकरण न्यायप्रविष्ठ असेल तर त्याबाबतची संपूर्ण माहिती नोंदवा.
कर्मचारी संपात सहभागी झाल्यास त्याची माहिती नोंदवा.
कर्मचाऱ्याला आगाऊ जास्तीची वेतन वाढ दिल्यास त्याचीही माहिती नोंदवा
कर्मचाऱ्यांच्या नावात बदल झाला असल्यास कर्मचाऱ्याकडून सक्षम पुरावा प्राप्त करून नावात बदल करा व त्याची नोंद घ्या.
जनगणनेसाठी घेतलेल्या रजेची ही माहिती नोंदवा.
कर्मचाऱ्यांचे विविध प्रकारचे नामनिर्देशन म्हणजेच नॉमिनेशन गट विमा भविष्य निर्वाह निधी योजना किंवा अपघात विमा योजना साठी नोंद घेणे गरजेचे आहे म्हणून नोंद घ्या.
कर्मचाऱ्यांनी विविध प्रकारचे शासन निर्णयानुसार अग्रीम घेतल्यास त्याबाबतची ही माहिती नोंदवा त्यामध्ये आदेश क्रमांक व दिनांक नोंदवणे गरजेचे आहे.
अग्रीम घेतल्याची रक्कम अंकात व अक्षरात लिहून हप्त्याची संख्या ज्याप्रमाणे निश्चित केली असेल त्याप्रमाणे संबंधित कर्मचाऱ्यांच्या वेतनातून कपात करण्यात यावी याबाबतची ही माहिती नोंदवा.
कर्मचाऱ्यांनी विविध बँकेकडून घर बांधणीसाठी घेतलेल्या कर्जाबाबतच्या संपूर्ण नोंदी रक्कम व हप्त्यासह नोंद करून वेतनातून कपात केल्याच्या नोंदी नोंदवा.
कर्मचाऱ्यांनी स्वेच्छा निवृत्ती साठी अर्ज सादर केला तर त्याबाबतच्या नोंदी घेऊन नियमाप्रमाणे सेवानिवृत्ती देण्यात यावी याबाबतच्या ही नोंदी सेवापुस्तकेत येतात.
कर्मचाऱ्यांची इन्कम टॅक्स ची माहिती दरवर्षी नोंदवा.
बाल संगोपन रजा घेतल्यास त्याबाबतची ही माहिती नोंदवा
कर्मचाऱ्याकडून आधार कार्ड नंबर व पॅन कार्ड नंबर प्राप्त करून त्याची नोंद सेवा पुस्तके घ्या.
सेवानिवृत्तीसाठी लागणारे सर्व कागदपत्रे आणि आवश्यक दस्तावेज यांची स्वतंत्र फाईल तयार करून त्याबाबतची माहिती सेवा पुस्तके नोंदवा.
सेवा पुस्तिकेच्या पाठीमागे रजेचे नोंद तक्ते व सेवा पडताळणी तक्ते देण्यात आले आहेत ते सर्व अचूक रजेची नोंद घेऊन सेवा पडताळणी तक्ता पूर्ण करणे आवश्यक आहे.Service Book In Marathi Information

सारांश

कर्मचारी सेवेत रुजू झाल्यानंतर त्या संदर्भाने कर्मचाऱ्यांच्या बाबतीत संपूर्ण रुजू झाल्यापासून तर सेवानिवृत्तीपर्यंत सेवा कालखंडामध्ये ज्या कोणत्या घटना घडल्या असेल त्या सर्व घटनांची सविस्तर माहिती दरवर्षीच्या नोंदीमध्ये घेणे आवश्यक असते व कर्मचाऱ्यांच्या दृष्टीनेही सुद्धा सेवा पुस्तक अद्यावत असल्यास सेवानिवृत्तीच्या वेळेस त्याला कोणतीही त्रुटी येत नाही.Service Book In Marathi Information

कर्मचाऱ्यांच्या विभाग प्रमुखांनी वर सांगितल्याप्रमाणे सर्व खवबदारी घेऊन नकशिकांत माहिती सेवा पुस्तिकेत नोंदवणे गरजेचे आहेत. त्याचबरोबर तो सेवेत काढत असताना त्याने केलेल्या सेवा कालखंडात चांगल्या आणि वाईट दोन्ही गोष्टीची नोंद काळजीपूर्वक घेणे आवश्यक आहे.Service Book In Marathi Information

लेखांमध्ये बरीच माहिती देण्यात आली आहेत याशिवाय आणखी कितीतरी नोंदी घेण्यासारखे आहेत त्यासाठी विभाग प्रमुखांनी सविस्तर अभ्यास करून कर्मचाऱ्यांचे सेवा पुस्तक अद्यावत करावे आणि शाळा तपासणीच्या वेळेस तपासणी अधिकाऱ्याने मागताक्षणी त्यांना उपलब्ध करून देणे विभाग प्रमुखाचे काम आहेत. असे असंख्य प्रकार आहेत की सेवा पुस्तके नोंदी कशा घ्याव्यात याबाबतची माहिती नसल्यामुळे आज आपण थोडक्यात माहिती या लेखात नमूद केली आहेत. Service Book In Marathi Information

Service Book In Marathi Informationसेवा पुस्तिकेच्या संदर्भामध्ये आपणास काही अडचण आल्यास सेवा पुस्तक नोंदी जानकर व्यक्तीकडून माहिती उपलब्ध करून सेवा पुस्तक अचूक अद्यावत करून विभागप्रमुखांनी मूळ प्रत स्वतःकडे ठेवावी आणि या मूळ सेवापुस्तिकेच्या पाठीमागील बाजूस सर्व प्रमाणपत्र चिटकावे. संबंधित कर्मचाऱ्यांची एक वैयक्तिक फाईल सुद्धा तयार करून ठेवावी म्हणजे सेवानिवृत्तीच्या वेळेस काही अडचण जाणार नाही. हाच महत्त्वाचा उद्देश समोर ठेवून लेख लिहिण्याचा प्रयत्न केला आहे.Service Book In Marathi Informationलेख वाचल्यानंतर आपणास काही तांत्रिक अडचण आल्यास किंवा कोणत्याही प्रकारची त्रुटी आढळून आल्यास ब्लोगरला ब्लॉगच्या कॉमेंट बॉक्स मध्ये आवश्यक कळवा. आपण केलेली सूचना, प्रतिक्रिया आणि त्रुटी अगदी तंतोतंत बरोबर असेल तर त्वरित या लेखांमध्ये दुरुस्ती करून हा लेख अद्यावत करण्यात येईल.

FAQ

1) सेवा पुस्तिकेमध्ये नोंदी घेण्यासाठी किती स्तंभ आहे?

15 स्तंभ आहे.

2) सेवा पुस्तिकेची गरज केव्हा पडते?

सेवानिवृत्तीच्या वेळेस गरज पडते.

3) सेवा पुस्तके ची पडताळणी किती वर्षानंतर करावी लागते?

दर पाच वर्षानंतर पहिल्या पानावर पडताळणी करावी लागते.

4) सेवा पुस्तिकेत नोंद घेताना त्रुटी आढळल्यास त्याचा काय परिणाम होतो?

पेन्शन मिळण्यास उशीर होतो. ड्युटी पूर्ण केल्याशिवाय पेन्शन मिळत नाही.

5) सेवा पुस्तक संपूर्ण नोंदी अद्यावत करण्याचे काम मुख्य कोणाकडे असते,?

कार्यालय प्रमुख किंवा विभाग प्रमुखांकडे असते.

6) दुय्यम सेवा पुस्तक ठेवण्याची गरज का पडते?

अन्यकारणाने पहिले सेवा पुस्तक म्हणजे मूळ सेवा पुस्तक घायाळ झाल्यास दुय्यम सेवा पुस्तकाच्या आधारे पुढील योग्य कार्यवाही करण्यासाठी दुय्यम सेवा पुस्तकाची गरज असते.

अधिक माहितीसाठी आपण आमचे खालील लेख आवश्यक वाचा.

शाळा मुख्याध्यापकाचे वार्षिक कामकाज नियोजन